Wat is Hepatitis B?
Hepatitis B is een infectie van de lever, veroorzaakt door het hepatitis-B-virus (HBV). Dit virus komt overal ter wereld voor. Al meer dan 2 miljard mensen hebben de infectie opgelopen. Er zijn ongeveer 300 miljoen dragers van het virus. Dat betekent dat deze mensen het virus kunnen overbrengen, maar zelf geen symptomen hebben.
Het hepatitis-B-virus kan zowel bij volwassenen als kinderen een acute (plotselinge, kortdurende) of chronische (langdurige) leveraandoening veroorzaken. Infectie met het hepatitis-B-virus is de voornaamste oorzaak van levercirrose. De infectie kan ook leiden tot chronische hepatitis en hepatocellulair carcinoom (kanker van de levercellen).
In vergelijking met westerse landen komt een hepatitis-B-infectie zeer veel voor in delen van Afrika, het Nabije Oosten en het Verre Oosten.
Oorzaak hepatitis B
Een hepatitis-B-infectie wordt voornamelijk overgedragen via bloed en lichaamsvloeistoffen. Dit zijn de meest voorkomende verspreidingsbronnen:
- Bloedtransfusie met besmet bloed of bloedproducten.
- Intraveneus drugsgebruik (in de aderen brengen van drugs door middel van besmette naalden).
- Onveilig seksueel contact, zowel anaal als vaginaal.
- Overdracht van moeder op ongeboren of pasgeboren kind.
Symptomen hepatitis B
Een acute infectie met hepatitis B kan tussen 1 en 4 maanden duren. De volgende symptomen kunnen voorkomen:
- Geelzucht (gelige verkleuring van de huid en het oogwit).
- Verlies van eetlust, misselijkheid, braken.
- Vermoeidheid, een algeheel gevoel van onbehagen (malaisegevoel).
- Pijnlijke gewrichten, spierpijn, hoofdpijn.
- Buitengewone gevoeligheid voor licht.
- Keelpijn en hoesten.
- Koorts.
- Vaak donkere urine en bleke stopverfkleurige ontlasting.
De lever kan vergroot zijn. Dat gaat samen met pijn rechts in de (boven)buik. Bovendien volgt soms een reactie van het afweersysteem op de infectie. Dat uit zich in huiduitslag en zwelling van gewrichten. De duur van de klachten is wisselend, van enkele weken tot maanden. Ook als alle klachten zijn verdwenen, kan de vermoeidheid nog maanden blijven.
Als het virus uit het lichaam verdwijnt, herstelt de lever zich van de ontsteking en verdwijnen de klachten. Dat gebeurt bij volwassenen in 9 van de 10 gevallen. Maar soms blijft de lever ontstoken en blijven de klachten terugkeren, vaak met tussenperiodes. Dit wordt een
chronische hepatitis B genoemd.
In 5 tot 10 procent van de gevallen blijft het virus nog vele jaren, soms levenslang, in het lichaam aanwezig. Het lichaam maakt dan geen antistoffen aan die het virus onschadelijk kunnen maken. Iemand die het virus bij zich blijft dragen, wordt een drager van het hepatitis-B-virus genoemd. Dragers kunnen zonder lichamelijke klachten door het leven gaan. Maar ze blijven wel besmettelijk en kunnen het virus dus doorgeven aan anderen.
Diagnose hepatitis B
De arts vermoedt een hepatitis-B-infectie aan de hand van de klachten en een lichamelijk onderzoek van de patiënt. Nader diagnostisch onderzoek is nodig om de diagnose te kunnen stellen. Hiertoe behoren leverfunctietests. Daarbij wordt vooral gelet op verhoging van de gehaltes van bepaalde leverenzymen en op de aanwezigheid van door het lichaam geproduceerde stoffen (antistoffen) als reactie op het antigen bij het hepatitis-B-virus.
Om de diagnose te bevestigen, kan ook een leverbiopsie worden gedaan. Hierbij wordt een stukje leverweefsel (leverbiopt) voor nader onderzoek weggenomen.
Behandeling hepatitis B
De behandeling is eerder gericht op het bestrijden van de symptomen dan het bestrijden van de oorzaak. Voldoende rust en goede voeding bevorderen het herstel.
Vaccinatie kan de infectie voorkomen.
Hepatitis-B-vaccin is effectief en veilig. Ook kan de infectie worden behandeld met
passieve immunisatie, zoals met immunoglobulinen (kant-en-klare antistoffen) tegen hepatitis B.
Complicaties hepatitis B
Hepatitis-B-infectie kan chronische hepatitis, levercirrose en leverkanker veroorzaken.
Preventie hepatitis B
De volgende voorzorgmaatregelen kunnen de kans op een infectie met hepatitis B verkleinen:
- Vrij altijd veilig. Gebruik dus ook bij orale en anale seks een condoom. Het hepatitis-B virus wordt namelijk erg makkelijk overgedragen.
- Voorkom contact met bloed van anderen.
- Voorkom gemeenschappelijk gebruik van tandenborstels en scheerapparaten. Het hepatitis-B-virus kan lang buiten het lichaam overleven.
- Laat geen piercings of tatoeages zetten in het buitenland of in zaken waar de hygiëne onvoldoende gegarandeerd is.
- Gebruik bij drugsgebruik schone, niet door anderen gebruikte spuiten, naalden en attributen.
- Voorkom in (para)medische functies zoveel mogelijk het prikken aan gebruikte naalden. Plaats daarom na gebruik nooit de naald terug in het hoesje. Gooi de naald en spuit in een hiertoe bestemde container.
Bij reizen naar landen waar hepatitis B vaak voorkomt (in Afrika en Zuidoost-Azië) is vaccinatie raadzaam om hepatitis B te voorkomen. Dit kan bij reizigersspreekuren bij de apotheek, door thuisvaccinatie of bij de GGD. Het vaccin is goed en veilig en beschermt in ongeveer 95 procent van de gevallen. De vaccinatie bestaat standaard uit 3 injecties. Daarna ben je levenslang beschermd.
Ook is het mogelijk om antistof toe te dienen tegen hepatitis B, nadat iemand aan het virus is blootgesteld. Dit is alleen zinvol binnen 48 uur na een mogelijke infectie, zoals een prikongeluk of het knappen van een condoom.
Baby's krijgen op het consultatiebureau sinds 1 augustus 2011 tegelijk met de DKTP-prik een volledige inenting tegen hepatitis B, zodat ze levenslang beschermd zijn.
Meer informatie
